36. seminarium Centrum Materiałów Przyszłości | Wydział Chemiczny Politechniki Gdańskiej

Seminarium 9 grudnia 2025 r., godz. 13:15, Audytorium 1, budynek 41 (ETI A)

Katedra Chemii Nieorganicznej Wydziału Chemicznego Politechniki Gdańskiej ma zaszczyt zaprosić na 36. seminarium Centrum Materiałów Przyszłości, które odbędzie się w dniu 9 grudnia 2025 roku o godzinie 13:15 w Audytorium 1 (budynek 41, ETI A).

Tytuł wystąpienia: X-ray powder diffraction: from sample preparation to structure solution

Prelegent: dr Mattia Lopresti, Uniwersytet Wschodniego Piemontu, Włochy

Streszczenie:

Celem wystąpienia dr. Mattii Loprestiego jest przedstawienie najnowszych osiągnięć w zakresie zastosowań dyfrakcji rentgenowskiej proszkowej (XRPD) w nauce o materiałach oraz ukazanie ewolucji tej techniki — od podstawowego narzędzia identyfikacji faz po zaawansowaną metodę umożliwiającą precyzyjne rozwiązywanie struktur krystalicznych, analizę ilościową oraz badania in situ i operando.

W trakcie wykładu zostaną omówione kluczowe etapy rozwoju XRPD, począwszy od pionierskich prac Debye’a i Scherrera z 1916 roku, poprzez wprowadzenie metod dopasowania całego widma dyfrakcyjnego — takich jak metoda Rietvelda — aż po współczesne techniki ab initio, algorytmy typu „charge flipping” i metody przestrzeni bezpośredniej, które pozwalają na rozwiązywanie struktur krystalicznych wyłącznie na podstawie danych proszkowych.

Prelegent przedstawi również przykłady zastosowań XRPD w badaniach materiałów trudnych do otrzymania w formie monokryształów, materiałów wysokociśnieniowych, kompozytów amorficzno-krystalicznych oraz materiałów elektrodowych badanych w warunkach operando. Zostanie także podkreślona rola nowoczesnych źródeł synchrotronowych i zaawansowanego oprogramowania, które umożliwiają prowadzenie badań czasowo-rozdzielczych, analizę PDF materiałów nieuporządkowanych oraz integrację XRPD z komplementarnymi technikami, takimi jak dyfrakcja neutronowa czy mikroskopia elektronowa.

Wystąpienie dr. Loprestiego ma na celu ukazanie wszechstronności tej techniki i jej znaczenia we współczesnej nauce o materiałach, w tym w rozwoju leków, katalizy oraz materiałów dla zrównoważonej energetyki. Szczególny nacisk zostanie położony na najlepsze praktyki w przygotowaniu próbek, zbieraniu danych oraz ich analizie, aby umożliwić pełne wykorzystanie potencjału XRPD.

Biogram

Dr Mattia Lopresti jest badaczem podoktorskim na Uniwersytecie Wschodniego Piemontu we Włoszech, gdzie specjalizuje się w krystalografii rentgenowskiej, chemometrii oraz inżynierii materiałowej. Posiada stopień doktora w dziedzinie chemii i biologii, a jego praca koncentruje się na rozwoju nieniszczących technik analitycznych, zwłaszcza w warunkach in situ i operando, oraz na integracji metod chemii obliczeniowej. Jego badania obejmują obszar łączący krystalografię z wielowymiarową analizą danych, ze szczególnym naciskiem na rozwiązywanie struktur krystalicznych na podstawie danych z dyfrakcji proszkowej. Jako aktywny członek społeczności naukowej jest współautorem licznych recenzowanych publikacji oraz pełni funkcję redaktora prowadzącego specjalnych numerów poświęconych krystalografii (jednego dla Crystals i jednego dla JoVE). Jest również laureatem prestiżowej nagrody za pracę doktorską „F. Mazzi”.