Historia

Instytut Chemii 1904 (Königliche Technische Hochschule Danzig)

Historia Wydziału Chemicznego

Wyższa uczelnia techniczna w Gdańsku została założona w Cesarstwie Niemieckim (Królestwie Pruskim) jako Königlische Technische Hochschule Danzig (1904-1918), po upadku cesarstwa funkcjonowała jako Technische Hochschule zu Danzig (1918-1921), Technische Hochschule der Freien Stadt Danzig (1921-1939). Po zajęciu Gdańska przez hitlerowskie Niemcy nazwę uczelni zmieniono początkowo na Technische Hochschule Danzig (1939-1941), a później na Reichshochschule Danzig (1941-1945), W roku 1945 po odzyskaniu Gdańska przez Polskę powołana została Politechnika Gdańska jako polska wyższa uczelnia techniczna.

Historia Politechniki Gdańskiej jest zaznaczona dwoma fundamentalnymi datami, a mianowicie: 6.10.1904 i 24.05.1945. Pierwsza z tych dat jest związana z początkiem edukacji technicznej na poziomie akademickim w Gdańsku. W tym właśnie dniu odbyła się pierwsza inauguracja roku akademickiego w nowo-otwartej Królewsko-Pruskiej Wyższej Szkole Technicznej, której zadaniem była edukacja techniczna na poziomie akademickim oraz podniesienie poziomu wiedzy technicznej w regionie Pomorza. Uroczysta inauguracja odbyła się w obecności cesarza pruskiego Wilhelma II.

W tym czasie wzniesiono cztery budynki: Gmach Główny, Budynek Chemii, Budynek Wydziału Elektrycznego oraz Laboratorium Technologii Maszyn (budynek z wysokim kominem) dla czterech utworzonych Wydziałów: Mechaniczno-Elektrycznego, Chemicznego, Inżynierii Lądowej i Budownictwa Okrętowego. Na przestrzeni tego pierwszego, niemal 40-letniego okresu funkcjonowania Politechniki Gdańskiej, pośród studentów niemieckich, znaleźć można było wielu studentów innych narodowości: litewskich, łotewskich, ukraińskich oraz znaczną grupę polskich. Polscy studenci mieli swoje organizacje: społeczne, polityczne, naukowe i sportowe – tworząc piękną kartę polskiego środowiska akademickiego.

W programach ich działalności możemy znaleźć – przede wszystkim – motto patriotyczne, a program sam w sobie przeciwstawiał się dyskryminacji i znieważaniu polskich studentów, którym byli poddawani i ostatecznie nielegalnie relegowani z uczelni w lutym 1939. Językiem wykładowym w latach 1904 -1945 był język niemiecki. Druga data wiąże się z powołaniem Politechniki Gdańskiej. Dwa tygodnie po zakończeniu II wojny światowej, Politechnika Gdańska została ustanowiona Dekretem z 24.05.1945, a wykład inauguracyjny, wygłoszony przez Prof. Ignacego Adamczewskiego rozpoczął kształcenie na wszystkich wydziałach. Był to pierwszy wykład, wygłoszony w tych budynkach w języku polskim. W roku 1945 powołano 4 Wydziały: Inżynierii Lądowej, Mechaniczno-Elektryczny, Budowy Okrętów i Chemiczny. Od pierwszej chwili istniała potrzeba utworzenia również Wydziału Architektury, który powołany został Rozporządzeniem Ministra Oświaty z 25.10.1945 r.

Po zniszczeniach II wojny światowej, Politechnika Gdańska była odbudowywana przez polskich profesorów i inżynierów, pochodzących z Lwowa, Wilna i Warszawy.

Wydział Chemiczny jest obecnie jednym z większych wydziałów chemicznych w Polsce: na 1274 studentów (w tym 39 cudzoziemców) i 117 doktorantów przypada 236 pracowników, w tym: 169 nauczycieli akademickich, wśród których znajduje się 26 profesorów tytularnych, 63 doktorów habilitowanych, 75 doktorów i 5 magistrów (stan na wrzesień/październik 2025).

Na przestrzeni 80 lat działalności, dyplomy absolwentów Wydziału Chemicznego Politechniki Gdańskiej uzyskało 14 759 absolwentów, w tym 6588 – dyplom inżyniera, a 8171 – magistra. Stopień naukowy doktora nadano 992, a doktora habilitowanego – 196 osobom.

Absolwenci Wydziału Chemicznego pracują we wszystkich gałęziach przemysłu, ale przede wszystkim w przemyśle chemicznym, farmaceutycznym, spożywczym oraz w wielu instytutach naukowych i uczelniach, tak w kraju, jak i poza jego granicami.