Anna Dołęga (1966)
Kierownik Katedry Chemii Nieorganicznej, 2017-
Życiorys zawodowy i naukowy
Urodziłam się 3 I 1966 roku w Gdańsku, gdzie w stosownym czasie uczęszczałam do Szkoły Podstawowej nr 67 im. kpt. ż.w. Tadeusza Ziółkowskiego oraz I Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika. Na studia na Wydziale Chemicznym Politechniki Gdańskiej zostałam przyjęta w roku 1984 jako uczestniczka centralnego etapu Olimpiady Chemicznej. Pracę magisterską: „Badanie zdolności dwóch pochodnych pyrazoloakrydyny (C-1196 i C-1276) do międzyłańcuchowego sieciowania DNA w komórkach nowotworowych linii HeLaS3” wykonałam i napisałam w Zakładzie Technologii Leków i Biochemii Instytutu Chemii i Technologii Organicznej i Żywnościowej pod kierunkiem prof. dr hab. inż. Jerzego Konopy. Studia magisterskie na Wydziale Chemicznym Politechniki Gdańskiej ukończyłam 30 X 1989 roku z wynikiem bardzo dobrym.
Po ukończeniu studiów pracowałam przez rok (do 1 X 1990) na etacie technicznym w Laboratorium Badań Środowiskowych Instytutu Chemii Uniwersytetu Gdańskiego - obecnie Katedra Analizy Środowiska Wydziału Chemii UG.
W dniu 2 X 1990 roku rozpoczęłam reaktywowane w tymże roku Studia Doktoranckie przy Wydziale Chemicznym PG. Moje badania były częściowo finansowane w ramach grantu promotorskiego, którego byłam głównym wykonawcą [1a]. Wyróżnioną przez Radę Wydziału Chemicznego PG pracę doktorską zatytułowaną: "Tworzenie międzyłańcuchowych wiązań sieciujących w DNA komórek ssaków i bakterii przez lek przeciwnowotworowy etopozyd", której promotorem był prof. dr hab. inż. Jerzy Konopa, obroniłam 11 XII 1996 roku.
Badania kontynuowałam przez kilka miesięcy, pracując od 15 I 1996 na etacie specjalisty naukowo-technicznego w Katedrze Technologii Leków i Biochemii. Jest to jednocześnie data mojego pierwszego zatrudnienia na Politechnice Gdańskiej. W maju 1997 roku złożyłam dokumenty w konkursie na etat asystenta naukowo-dydaktycznego w Katedrze Chemii Nieorganicznej Wydziału Chemicznego Politechniki Gdańskiej. Od 1 IX 1997 roku zostałam zatrudniona w Katedrze Chemii Nieorganicznej, przez ówczesnego jej Kierownika prof. Wiesława Wojnowskiego. Początkowo pracowałam na stanowisku asystenta, zaś od 1 X 1998 adiunkta. Zmiana zatrudnienia była związana z całkowitą zmianą profilu prowadzonych przeze mnie badań. Od momentu rozpoczęcia pracy w Katedrze Chemii Nieorganicznej, przez szereg lat moje zainteresowania naukowe obejmowały syntezę związków koordynacyjnych cynku w powiązaniu z jego funkcją biologiczną. Jednocześnie uczestniczyłam w realizacji projektów badawczych pod kierownictwem prof. Wiesława Wojnowskiego [1b,1c].
Od roku 2006 aplikowałam o finansowanie moich badań do Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, zaś począwszy od roku 2008 badania finansowałam samodzielnie, początkowo w ramach jednoosobowego projektu, pierwszego którym kierowałam [1d]. W celu realizacji specyficznych pomiarów NMR nawiązałam współpracę z zespołem prof. Marka Potrzebowskiego, CBMiM PAN w Łodzi, z dr. Eberhardem Maternem z pracowni NMR Instytutu Chemii Nieorganicznej Uniwersytetu w Karlsruhe (od 2009 roku KIT), oraz z prof. Dietrichem Gudatem z Instytutu Chemii Nieorganicznej Uniwersytetu w Stuttgarcie. W zespole prof. Gudata odbyłam pierwszy krótki staż zagraniczny finansowany w ramach stypendium fundacji DAAD. [2a] Całokształt badań prowadzonych w latach 2001 – 2010 podsumowany w dwóch jednoautorskich pracach przeglądowych stanowił podstawę do ubiegania się przez mnie o stopień naukowy doktora habilitowanego, który został mi nadany przez Radę Wydziału Chemicznego Politechniki Gdańskiej po kolokwium habilitacyjnym w dniu 02.07.2010 roku.
Wkrótce po habilitacji zdobyłam finansowanie kolejnego wniosku grantowego, w którym zaproponowałam syntezę nowego typu związków krzemu jako elementów budulcowych układów supramolekularnych [1e]; projekt realizowałam w latach 2010 - 2013. Kontynuowałam współpracę z prof. Gudatem, oraz rozpoczęłam badania magnetyzmu związków miedzi(II), kobaltu(II) i we współpracy z prof. Julią Jezierską i prof. Aliną Bieńko z Uniwersytetu Wrocławskiego oraz dr hab. Wiesławą Ferenc z UMCS w Lublinie. Próbowałam nawiązać współpracę z prof. Hans-Jörgiem Krügerem z Technische Universität Kaiserslautern. [2b] Badania rozwijałam w ramach kolejnego projektu naukowego NCN, w latach 2013-2017. [1f] Równocześnie odbyłam kolejny staż szkoleniowo-badawczy w grupie włoskiego krystalografa prof. Marco Milanesio. [2c] Obok szkolenia w zakresie wykonywania pomiarów dyfraktometrycznych monokryształów podczas stażu uczestniczyłam w wykładach Szkoły Krystalografii na Uniwersytecie w Turynie. Wyjazd zbiegł się w czasie z przyznaniem projektu infrastrukturalnego MNiSW Duża Infrastruktura Badawcza, o który zabiegałam dla uczelni. [1g]
Po latach 2018 – 2022, w których bezskutecznie aplikowałam do Narodowego Centrum Nauki o kolejne projekty badawcze poświęcone m.in. badaniu właściwości luminescencyjnych związków miedzi i srebra, przystąpiłam do realizacji projektu którego kierownikiem jest prof. Konrad Szaciłowski, ACMiN, AGH. W utworzonym na lata 2023 - 2026 konsorcjum odpowiadam za syntezę oraz podstawową charakterystykę fizykochemiczną nowych, luminescencyjnych materiałów (w tym kompleksów srebra i miedzi) jako potencjalnych prekursorów układów memrystorowych.[1h]
Obok własnej działalności badawczej prowadzę współpracę naukową z ośrodkami w kraju i za granicą służąc doświadczeniem moim i moich współpracowników w wykonywaniu i interpretacji widm w zakresie podczerwieni obliczeń DFT pomiarów rentgenostrukturalnych i pomiarów NMR. Gościliśmy w Katedrze naukowców z Włoch, Bułgarii (prof. Anife Ahmedova, Kierownik Katedry Chemii Analitycznej i Nieorganicznej) Niemiec oraz wielu Uczelni w Polsce.
Jestem współautorką i autorką 80 publikacji naukowych (78 indeksowanych w bazie Scopus) i 160 komunikatów zjazdowych na konferencjach krajowych i zagranicznych. Liczba niezależnych cytowań tych artykułów wynosi obecnie (12.02.2024) według Bazy Scopus 953 , Indeks Hirscha w oparciu o niezależne cytowania wynosi 14.
W latach 2014 - 2016 uczestniczyłam w recenzowaniu kilkudziesięciu grantów dla Narodowego Centrum Nauki jako członek Zespołu Ekspertów w konkursach Preludium i Sonata, panel ST5. Recenzowałam również projekty grantowe zagraniczne. Byłam członkiem komisji i recenzentką w przewodach habilitacyjnych i postępowaniach o nadanie tytułu profesora oraz recenzentką kilkunastu prac doktorskich. Recenzuję stale publikacje naukowe z dziedziny chemii nieorganicznej i chemii ciała stałego.
Postanowieniem z dnia 25 X 2019 r. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej nadał mi tytuł profesora nauk ścisłych i przyrodniczych.
Prezydent RP Andrzej Duda wręcza prof. Annie Dołędze nominacje profesorską (marzec 2020).
Działalność organizacyjna
Przez dwie kadencje (2002 – 2005, 2008 – 2010) byłam jednym z przedstawicieli grupy nauczycieli akademickich nie będących pracownikami samodzielnymi w Radzie Wydziału Chemicznego Politechniki Gdańskiej. Obecnie, nieprzerwanie od 2010 roku jestem przedstawicielem grupy pracowników samodzielnych w Radzie Wydziału Chemicznego PG (od kadencji 2016-2020 jako wybrany przedstawiciel tej grupy pracowników). Uczestniczę i uczestniczyłam w pracach podkomisji programowych ds. kierunku Chemia i Biotechnologia. Od roku 2020 jestem również członkiem Rady Dyscypliny mianowanym przez Rektora.
Brałam udział w przygotowaniu wydziałowego wniosku o przyznanie dotacji na inwestycję budowlaną złożonego w MNiSW w 2012 roku: "Modernizacja infrastruktury naukowo-badawczej wraz z zapleczem, oraz modernizacja wyposażenia technicznego Katedr Wydziału Chemicznego Politechniki Gdańskiej w Gdańsku przy ulicy Narutowicza 11/12" obejmującego m.in. unowocześnienie laboratoriów Katedry Chemii Nieorganicznej. W związku z realizacją tego projektu w latach 2013-2015 byłam członkiem Zespołu ds. Realizacji Inwestycji powołanego przez Radę Wydziału Chemicznego.
W latach 2014-2015 w ramach projektu OPUS 2013/09/B/ST5/03479 [1f] oraz IA/SP/0370/2014 [1g] wyposażyłam Katedrę Chemii Nieorganicznej WCh PG w nowoczesną aparaturę: spektrometr FT-IR wraz z mikroskopem i przystawką ATR, spektrometr NMR oraz dyfraktometr monokrystaliczny z płytą obrazującą.
Z dniem 1 września 2017 roku zostałam powołana przez Rektora Politechniki Gdańskiej na stanowisko kierownika Katedry Chemii Nieorganicznej WCh PG.
Należę do Polskiego Towarzystwa Chemicznego, w kadencji 2016-2018 pełniłam obowiązki Sekretarza Prezydium Zarządu Głównego. Jestem szeregowym członkiem Polskiego Towarzystwa Krystalograficznego oraz byłam członkiem Amerykańskiego Towarzystwa Chemicznego (2012-2015).
Działalność dydaktyczna
Uczestniczyłam w prowadzeniu zajęć z Chemii Ogólnej, Chemii Nieorganicznej oraz Chemii Koordynacyjnej i Bionieorganicznej na wszystkich stopniach kształcenia. W latach 1997 - 2024 prowadziłam wykłady, seminaria, ćwiczenia rachunkowe oraz laboratoryjne – również w języku angielskim. W roku 2016 , w ramach wyjazdu sfinansowanego przez program Erasmus, wygłosiłam wykłady z Chemii Bionieorganicznej dla studentów Wydziału Uniwersytetu w Sofii. [2d] Od semestru letniego roku akademickiego 2016/2017 sprawuję funkcję kierownika kierunku dyplomowania Chemia, studiów I i II stopnia i prowadzę seminaria i egzaminy dyplomowe dla tego kierunku.
Byłam opiekunem kilkunastu dyplomów magisterskich i inżynierskich oraz promotorem w czterech przewodach doktorskich. Obecnie sprawuję opiekę nad 2 doktorantkami.
Jestem współautorem opracowań o charakterze dydaktycznym, dwóch skryptów oraz jednego podręcznika.
Wyróżnienia
Wielokrotnie, 19 razy, otrzymałam nagrody Rektora Politechniki Gdańskiej za wyróżniającą działalność naukową, dydaktyczną i organizacyjną. Wśród przyznanych mi nagród chciałabym wyróżnić tę do której nominowali mnie studenci Wydziałowej Rady Studentów przyznając mi jednocześnie statuetkę Sowy dla najlepszego nauczyciela na Wydziale Chemicznym (2012).
W roku 2014 otrzymałam medal Komisji Edukacji Narodowej, natomiast w roku 2021 Medal Srebrny z Długoletnią Służbę.
1. Lista projektów
[1] a) 02-01-1996 – 31-12-1997 Główny wykonawca w grancie promotorskim 4 P05F 04110: „Znaczenie sieciowania DNA dla aktywności cytotoksycznej etopozydu”; kierownik grantu profesor Jerzy Konopa, miejsce realizacji Katedra Technologii Leków i Biochemii, Wydział Chemiczny Politechniki Gdańskiej; b) 02-01-1999 – 31-12-2001 Wykonawca w grancie 3 T09A 13616: „Silanotiolany metali – co możemy uzyskać wprowadzając w tiolanie krzem w miejsce węgla związanego z siarką”; kierownik grantu profesor Wiesław Wojnowski, miejsce realizacji Katedra Chemii Nieorganicznej Wydział Chemiczny Politechniki Gdańskiej; c) 25-05-2005 – 24-05-2008; Wykonawca w grancie 3 T09A 12028: „Chemia związków wywodzących się z kwasu monotioortokrzemowego – synteza, mechanizmy reakcji, właściwości i struktura wybranych kryształów”; kierownik grantu profesor Wiesław Wojnowski, miejsce realizacji Katedra Chemii Nieorganicznej Wydział Chemiczny Politechniki Gdańskiej; d) 22-09-2008 – 21-09-2010 Kierownik jednoosobowego grantu własnego N N204 274835: „Funkcjonalne modele dehydrogenazy alkoholowej - tri-tert-butoksysilanotiolany cynku i kadmu”; miejsce realizacji Katedra Chemii Nieorganicznej Wydział Chemiczny Politechniki Gdańskiej, instytucja finansująca MNiSW 52 000 PLN; e) 27-10-2010 – 26-10-2013 Kierownik grantu własnego N N204 511639: „Triaryloksysilanotiole jako jednostki budulcowe układów metalosiarkowych i tiolanów amoniowych”; miejsce realizacji Katedra Chemii Nieorganicznej Wydział Chemiczny Politechniki Gdańskiej, instytucja finansująca MNiSW przejęty przez NCN 133 000 PLN; f) 17-02-2014 – 16-02-2017 Kierownik grantu własnego 2013/09/B/ST5/03479: „Funkcjonalizowane organoksysilany, organoksysilanotiole, organoksysilanole oraz ich połączenia z metalami przejściowymi”; miejsce realizacji Katedra Chemii Nieorganicznej Wydział Chemiczny Politechniki Gdańskiej, instytucja finansująca NCN 799 000 PLN; g) 15-07-2014 – 31-12-2015 Osoba odpowiedzialna za przygotowanie i realizację (wspólnie z dr hab. inż. R. Grubbą i dr hab. inż. Ł. Ponikiewskim) wniosku o przyznanie dotacji na inwestycję w zakresie dużej infrastruktury badawczej IA/SP/0370/2014 „Laboratorium Badań Strukturalnych”, instytucja finansująca MNiSW, 5 044 000 PLN; h) 02-06-2023 – 01-06-2026 Wykonawca projektu konsorcyjnego 2022/47/B/ST4/00728: „W słabości siła: nitrylowe oraz tiazolotiazolowe kompleksy srebra i miedzi jako nowe materiały dla memrystorów filamentowych”; kierownik grantu profesor Konrad Szaciłowski, miejsce realizacji ACMiN AGH oraz Katedra Chemii Nieorganicznej, Wydział Chemiczny Politechniki Gdańskiej, instytucja finansująca NCN, udział Politechniki Gdańskiej 1 020 540 PLN.
2. Lista staży zagranicznych
[2] a) 1-07-2009 – 31-07-2009 Institut für Anorganische Chemie, Universität Stuttgart, grupa badawcza prof. Dietricha Gudata, stypendium DAAD, b) 29-11-2012 – 01-12-2012 Technische Universität Kaiserslautern, Fachbereich Chemie, Anorganische Chemie, grupa badawcza prof. Hans-Jörga Krügera – wykład na zaproszenie; c) 21-05-2014 – 20-07-2014 Università degli Studi del Piemonte Orientale "Amedeo Avogadro", Dipartimento di Scienze e Innovazione Tecnologica, grupa badawcza prof. Marco Milanesio, stypendium w ramach projektu "Rozwój interdyscyplinarnych studiów doktoranckich na Politechnice Gdańskiej w zakresie nowoczesnych technologii" współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego - Program Operacyjny Kapitał Ludzki ((POKL.04.01.01-00-368/09); d) 18-04-2016 – 23-04-2016 Софийски университет "Св. Климент Охридски", Фкултет по химия и фармация, Катедра Аналитична химия, osoba zapraszająca dr Anife Ahmedova, stypendium w ramach programu Erasmus Plus - Staff Mobility for Training